Klorata acido

Klorata acido

Alternativa(j) nomo(j)

Hidrogena klorato

HClO₃

Fizikaj proprecoj

Aspekto

senkolora likvaĵo,
ekzistanta nur en
akva solvaĵo 40%

84.45914 g mol⁻¹

OCl(=O)=O

1.28 g/cm³ (likva)

20 °C (253,15 K), solvaĵo 18%

Bolpunkto

40 °C (313,15), malkomponiĝas

Solvebleco

Akvo:>40 g/100 ml (20 °C)

Acideco (pKa)

-2,7

Ekflama temperaturo

Nebrulema,
eksplodema substanco

Sekurecaj Indikoj

Risko

R8
R34

Sekureco

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

C
Koroda

O
Oksidiga
agento

E
Eksplodo-
danĝera

GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝo

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H271, H314, H318

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P260, P264, P280, P301+330+331, P303+361+353, P305+351+338, P310, P363, P405, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Klorata acido aŭ HClO₃ estas klora oksoacido kaj formala antaŭanto de ĉiuj klorataj acidoj. Ĝi estas forta acido (Acideco (pKa)= -2,7) kaj forta oksidigagento. Ĝi estas senkolora likvaĵo, forte fumiganta en humida aero, kun blankigaj baktericidaj proprecoj. Ĝi estas produktata per reakcio de la sulfata acido kun "baria klorato".

Ba(ClO₃)₂ + H₂SO₄ → 2HClO₃ + BaSO₄

Ĝi estas stabila en malvarma akvosolvaĵo ĝis kiam koncentriĝo atingas 30%, kaj solvaĵo 40% estas preparebla per zorga vaporigo sub malalta premo. Pli alta ol tiuj koncentriĝoj, kaj sub varmigo, solvaĵoj kun klorata acido malkomponiĝas por estigi variaĵon da produktoj, same kiel:

8HClO₃ 4HClO₄ + 2H₂O + 2Cl₂ + 3 O₂

Rimarku ke la klorata acido misproporcias en "perklorata acido" en kiu la kloratomo havas oksidastaton +7 krom la 0 oksidastato de la klorgaso laŭ la redoksa reakcio. Tiamaniere ke, sub adekvataj kondiĉoj, ĝi same uzatas por estigi la perkloratan acidon.

3HClO₃ HClO₄ + H₂O + 2ClO₂

Historio

Ĝi estis unue malkovrita de Claude Louis Berthollet (1748-1822) kiu tute ne konsciis pri ĝia naturo. Li reakciis klorgason tra solvaĵo de kalia karbonato. Li suspektis ke la substanco estigita estis malsama ol la tiam konata "oksomuriata acido". Pli malfrue, Richard Chenevix (1774-1830), konfirmis lian suspekton, kaj nomis ĝin "hiper-oksomuriata acido", iom antaŭ esti unuafoje izolita.

Tamen ni ŝuldas al Louis-Nicolas Vauquelin (1763-1829) kaj Gay-Lussac (1778-1850) kiuj unue produktis ĝin laŭ ties pura stato. Krom ili, Humphry Davy (1778-1829) studis ĝin kaj erare konkludis ke ĝi estis komponita de du partoj de hidrogeno, unu de kloro kaj ses de oksigeno^[2].

Mineralaj acidoj

Halogenidaj acidoj
HF	Fluorida acido	HCl	Klorida acido	HBr	Bromida acido	HI	Jodida acido
HFO	Hipofluorita acido	HClO	Hipoklorita acido	HBrO	Hipobromita acido	HIO	Hipojodita acido
HFO₂	Fluorita acido	HClO₂	Klorita acido	HBrO₂	Bromita acido	HIO₂	Jodita acido
HFO₃	Fluorata acido	HClO₃	Klorata acido	HBrO₃	Bromata acido	HIO₃	Jodata acido
HFO₄	Perfluorata acido	HClO₄	Perklorata acido	HbrO₄	Perbromata acido	HIO₄	Perjodata acido